Zuinige personenauto’s blijken op de tweedehands markt duurder te zijn dan vergelijkbare, minder zuinige auto’s. Dat is de uitkomst van een onderzoek dat CE Delft en TML hebben uitgevoerd voor de Europese Commissie. De CO2-uitstoot van een personenauto heeft een negatief effect op zijn tweedehandsprijs van ongeveer € 22 per gram CO2 per kilometer. Dit effect wordt groter naarmate de leeftijd van de auto toeneemt, wat impliceert dat de tweede/derde eigenaar sterker profiteert van de prijspremie voor zuinige auto’s dan de eerste eigenaar.
Een van de belangrijkste beleidsinstrumenten om de CO2-uitstoot van personenauto’s terug te dringen zijn de CO2-normen voor nieuwe auto’s. De Europese Commissie heeft autofabrikanten een norm opgelegd voor de gemiddelde CO2-uitstoot van de door hen verkochte auto’s. Voor 2021 ligt deze norm op 95 gram CO2 per kilometer. Om aan deze CO2-normen te voldoen voorzien fabrikanten hun auto’s van brandstofbesparende technieken, die extra investeringskosten vergen. Deze extra kosten kunnen over de levensduur van de auto (gedeeltelijk) terugverdiend worden in de vorm van lagere brandstofkosten. De mate en snelheid waarmee dit gebeurt is belangrijke beleidsinformatie, omdat dit inzicht geeft in hoeverre consumenten bereid zijn om te investeren in deze extra zuinige auto’s. Een complicerende factor daarbij is dat auto’s gedurende hun leven gemiddeld drie tot vier eigenaren hebben, waarbij de eerste eigenaar opdraait voor de hogere investeringskosten, terwijl alle andere eigenaren meeprofiteren van de lagere brandstofkosten. De vraag is dan ook in hoeverre de zuinigheid van de auto meespeelt bij de prijsvorming op de tweedehands automarkt. Met andere woorden, in hoeverre is de eerste eigenaar in staat om de meerkosten (gedeeltelijk) af te wentelen op de tweede, derde en vierde eigenaar?
CE Delft & TML hebben onderzocht hoe de CO2-uitstoot van een auto (als proxy voor zijn brandstofverbruik) invloed heeft op zijn prijs op de tweedehands markt. Bestaat er op deze markt een premie voor zuinige auto’s? Om deze vraag te beantwoorden hebben we een regressiemodel ontwikkeld, waarmee we de invloed van de CO2-uitstoot op de tweedehands prijs kunnen schatten, terwijl we tegelijk controleren voor alle andere factoren die van invloed zijn op deze prijs (bijv. merk, jaarkilometrage, leeftijd, brandstoftype, motorvermogen, etc.). Voor al deze variabelen hebben we data verzameld van twee bronnen: online websites voor tweedehands auto’s en registratiedata voor nieuwe auto’s. Op deze manier hebben we een complete database samengesteld, die alle benodigde data bevat voor ca. 20.000 personenauto’s. Op basis van verschillende toetsen hebben we kunnen vaststellen dat deze database een representatieve steekproef van de tweedehands automarkt in de EU28 vormt.
Onze studie laat zien dat het brandstofverbruik van auto’s een significante invloed heeft op hun prijs op de tweedehands markt. De CO2-uitstoot heeft een negatief effect op de waarde van een personenauto op de tweedehands markt van ongeveer € 22 per gram CO2 uitgestoten per kilometer. Dit betekent dus dat voor een auto die 120 g/km CO2 uitstoot in plaats van 140 g/km, de waarde op de tweedehands markt gemiddeld € 440 hoger ligt.
Figuur 1: Invloed van CO2-uitstoot op de gemiddelde tweedehands prijs van personenauto’s, afhankelijk van de leeftijd
Uit het onderzoek blijk verder dat de CO2-uitstoot een groter effect heeft op de waarde van de dieselauto’s (ongeveer € 31 per gram CO2 uitgestoten per kilometer) dan op benzineauto’s. Dit verschil verklaren we door het grotere aantal kilometers dat met dieselauto’s wordt gereden ten opzichte van benzineauto’s. De hogere investeringskosten voor een zuinige dieselauto kunnen met extra gereden kilometers worden terugverdiend.
Ons onderzoek laat ook zien dat de prijspremie voor zuinigere auto’s wordt doorgegeven tussen de opeenvolgende eigenaren van tweedehands auto’s en zelfs toeneemt over de tijd. Met andere woorden, de derde eigenaar van de auto is beter in staat om de extra waarde van zuinige auto’s te verzilveren dan de tweede eigenaar, en de vierde eigenaar kan dit zelfs nog beter. Dit blijkt uit een analyse van de prijspremie als functie van de leeftijd van de auto (waarbij we aannemen dat de leeftijd van de auto een voorspeller is van hoeveel eigenaren de auto heeft gehad); voor jonge auto’s (1-5 jaar oud) wordt de extra waarde van een zuinige auto geschat op € 5 per gram CO2/km, terwijl dit voor auto’s tussen de 5 en 10 jaar oud € 30 is. Voor auto’s ouder dan 10 jaar is de premie zelfs € 42 per gram CO2/km.
De conclusie dat de invloed van CO2-uitstoot op de tweedehands prijs groter is voor oudere auto’s is op het eerste gezicht wellicht contra-intuïtief: bij oudere auto’s is er minder tijd om te profiteren van de lagere brandstofkosten en dus om hogere investeringskosten terug te verdienen. Een mogelijke verklaring is echter dat brandstofkosten een groter deel uitmaken van de totale kosten voor een tweede of derde eigenaar, omdat de aanschafkosten exponentieel afnemen. De tweede/derde eigenaar zal dan ook meer aandacht besteden aan het brandstofverbruik van een auto, wat zich vertaalt in een hogere prijspremie.
Alle resultaten van ons onderzoek blijken statistisch zeer significant te zijn en robuust voor plausibele veranderingen in specificaties van het regressiemodel of voor het verwijderen van outliers in de dataset. We kunnen dan ook met een hoge mate van zekerheid concluderen dat er sprake is van een progressieve prijspremie voor zuinige auto’s op de tweedehands markt.
Nadere informatie: Arno Schroten (CE Delft; Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.), Kris Vanherle (TML; Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.) en Robert Vergeer (CE Delft; Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.).
Voor het onderzoeksrapport, volg de link:
'Data gathering and analysis to improve understanding of the second hand car and LCV markets and implications for cost effectiveness and social equity of LDV CO2 regulations'
op de website: http://ec.europa.eu/clima/policies/transport/vehicles/studies_en.htm.