Nieuwe infrastructuurprojecten beogen vaak in eerste instantie om reistijd te verkorten. Door toenemende druk op steden worden de laatste jaren verbeteringen in leefbaarheid en efficiënt ruimtegebruik echter steeds belangrijker. Het Centraal Planbureau (CPB) concludeert in een studie dat door de ondertunneling van de A2 in Maastricht de leefbaarheid van de stad sterk toeneemt. Dergelijke ondertunnelingen worden de laatste tijd steeds vaker uitgevoerd, ook in steden als Antwerpen, Hamburg, Madrid, Dallas, Denver en Seattle. Het CPB berekent een leefbaarheidswinst voor bestaande huizen binnen één kilometer van 220 mln euro. Het is aannemelijk dat de totale winst nog hoger ligt.
Tussen de één en twee kilometer van de tunnel vindt het CPB een waardestijging van 510 miljoen, waarvan de onderzoekers niet weten in welke mate die kan worden toegeschreven aan de tunnel.
Met dit onderzoek laat het CPB zien dat leefbaarheidsbaten een post vormen die van grote invloed kan zijn bij de kosten-batenafweging van infrastructurele inpassingsprojecten in de stad. Deze bevinding is temeer interessant, omdat binnenstedelijke infrastructuurprojecten met een focus op het verbeteren van de leefbaarheid in de stad steeds meer voorkomen. Van Ruiven et al. [1] bespreken een aantal nationale en internationale projecten die in de afgelopen jaren zijn uitgevoerd en geven een overzicht van de verschillende typen kosten en baten van deze projecten.
De omvang van de baten die het CPB vindt, is veel groter dan wat er in de maatschappelijke kosten-batenanalyse (MKBA) aangenomen wordt [2]. Deze MKBA kent een batenpost voor ‘Stedelijke kwaliteit en barrièrewerking’ en waardeert deze op 12 mln euro, op basis van een stijging van de woningprijzen van 7% binnen 150 meter van de tunnel. Op basis van de huidige inzichten is dit een onderschatting geweest.
Het resultaat van het CPB-onderzoek staat beschreven in een wetenschappelijk georienteerd Engelstalig CPB Discussion paper. De Nederlandstalige notitie geeft in het kort een samenvatting van de belangrijkste resultaten.
Auteurs: Joep Tijm, Thomas Michielsen en Peter Zwaneveld (allen CPB).
Klik hier om de Nederlandstalige CPB-notitie te downloaden.
Nadere inlichtingen: Joep Tijm, CPB, Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken., en Thomas Michielsen, CPB, Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Noten
[1] Ruijven, K. G. van, T. O. Michielsen en P.J. Zwaneveld, 2018, ‘Evaluatie integrale ruimtelijke en mobiliteitsprojecten’, CPB, Den Haag.
[2] Ecorys, 2006, Kengetallen Kosten-Baten Analyse project A2-Maastricht.