Luchtvervuiling is wereldwijd geïdentificeerd als de vier-na-belangrijkste doodsoorzaak. In de EU28 zijn per jaar ongeveer 400.000 sterfgevallen per jaar te wijten aan de gevolgen van het inademen van slechte lucht. Vooral in de steden kan de oversterfte door luchtvervuiling substantieel zijn.
Het Handboek Milieuprijzen van CE Delft biedt voor meer dan 2000 milieugevaarlijke stoffen een waardering aan voor de externe kosten in Nederland en de EU28. Hierbij zijn gezondheidskosten de grootste categorie. Gebruik makend van de systematiek in het handboek Milieuprijzen is gekeken naar de externe gezondheidskosten van luchtvervuiling in Europese steden. Daarbij is de algemene EU28 prijs verbijzonderd naar individuele steden, gebruik makend van de monitoringsgegevens van het Europees Milieuagentschap (EEA), het inkomen en de bevolkingssamenstelling (ouderen zijn kwetsbaarder voor luchtvervuiling) uit Eurostat en de concentratie-responsefuncties van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).
Voor alle 432 Europese steden die zijn geanalyseerd, tellen de externe kosten door luchtvervuiling in 2018 op tot meer dan €166 miljard in totaal. In absolute termen staat Londen bovenaan de lijst met een totaal van €11,38 miljard welzijnsverlies voor zijn 8,8 miljoen inwoners. Voor de totale kosten speelt de omvang van de stad een grote rol. Hoe meer inwoners, des te hoger de totale kosten. Alle steden met meer dan 1 miljoen inwoners in de selectie komen dan ook voor in de top-25 van steden met de hoogste kosten.
Met het oog op de kosten voor één inwoner kost luchtvervuiling de gemiddelde Europese stadsbewoner meer dan €1.250 aan welzijn per jaar, een rechtstreeks gevolg van direct en indirect gezondheidsverlies door slechte luchtkwaliteit. Dit komt overeen met ongeveer 3,9% van het gemiddelde jaarlijkse inkomen in de 432 geanalyseerde steden. Wel verschillen steden erg van elkaar wat betreft de hoogte van het gemiddelde welzijnsverlies per inwoner. De hoofdstad van Roemenië, Boekarest, staat bijvoorbeeld bovenaan de lijst met meer dan €3.000 per inwoner. Daarentegen staat Santa Cruz de Tenerife (Spanje) onderaan met minder dan €400 per inwoner per jaar. Van de Nederlandse steden die zijn meegenomen in het onderzoek, heeft Amsterdam de hoogste kosten per inwoner, namelijk €1.301. Daarna komen Eindhoven (€1,276 per inwoner) en Rotterdam (€1,213 per inwoner).
Externe kosten door luchtvervuiling in 2018 per inwoner voor tien Nederlandse steden
Het grootste deel van de welzijnskosten is te wijten aan voortijdige sterfte. Zo’n 76% van de totale sociale kosten wordt veroorzaakt door voortijdig overlijden. Het restant van 24% wordt veroorzaakt door de bijdrage van kosten door ziekte.
Luchtvervuiling kan veroorzaakt worden door verschillende bronnen, bijvoorbeeld transport, huishoudelijke verwarming, landbouw, industrie, en meer. De rol van transport in luchtvervuiling is in dit onderzoek nader geanalyseerd door middel van regressie-analyse. Hoewel de beschikbaarheid van data op het gebied van transportstromen in steden een probleem is, laat de analyse zien dat er toch significante verbanden kunnen worden gevonden tussen luchtkwaliteit en transportvariabelen. Zo blijkt dat de reistijd naar het werk en het autobezit een belangrijke rol kunnen spelen in het terugdringen van luchtverontreiniging in Europese steden.
Rapport: Health costs of air pollution in European cities and the linkage with transport
https://www.ce.nl/publicaties/2539/health-costs-of-air-pollution-in-european-cities-and-the-linkage-with-transport
Contact: CE Delft, Joukje de Vries (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.), Sander de Bruyn (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.).
