Bedrijven investeerden in 2020 ruim 2 miljard euro in milieu
Nederlandse bedrijven investeerden in 2020 2,1 miljard euro in milieuvoorzieningen, 931 miljoen euro meer dan in 2019. Dit blijkt uit de nieuwste cijfers van het CBS over de milieu-investeringen door bedrijven.Van dit bedrag is bijna 94 procent besteed aan voorzieningen die tot een betere luchtkwaliteit en een schonere energievoorziening moeten leiden. Het gaat hier om investeringen in bijvoorbeeld luchtfilters, katalysators, windmolens en zonneparken.
Opbrengsten milieubelastingen in 2020 lager
In 2020 is in Nederland 22,2 miljard euro betaald aan milieubelastingen. Dit is een afname van ruim 2 miljard euro vergeleken met 2019, en de eerste daling sinds 2012. Het aandeel van de ontvangen milieubelastingen in de totale belasting- en premieopbrengsten nam al langer af. Dit aandeel daalde verder van 7,7 procent in 2019 naar 7,1 procent in 2020. Dit blijkt uit nieuwe cijfers van het CBS.
Een nationaal emissiehandelssysteem voor gebouwen en transport?
De Europese Commissie heeft voorgesteld om een apart EU-breed emissiehandelssysteem (ETS) in te voeren voor gebouwde omgeving en transport. Hiermee wordt op EU-niveau een plafond gesteld voor CO2-reductie van deze sectoren. Dit heeft het voordeel dat de goedkoopste maatregelen als eerste worden getroffen. Een Europees ETS heeft echter ook nadelen, namelijk dat Nederland, maar ook andere landen met gebouwen en auto’s van hoge kwaliteit, voorlopig geen prikkel ervaren om iets te doen. Dit kan door een nationaal ETS worden ondervangen. Duitsland heeft dit begin 2021 ingevoerd en dit kan voor Nederland een voorbeeld zijn. In een notitie voor het Klimaatcrisis Beleid Team heeft CE Delft uitgewerkt hoe een nationaal ETS voor gebouwde omgeving en transport – dat voorsorteert op een Europees ETS voor deze sectoren - eruit kan zien voor de Nederlandse situatie, en hoe een verlaging van de energiebelasting en accijns kan worden ingezet om de stijging van energieprijzen te compenseren.
Wegtransport in het EU ETS
Wegtransport in het bestaande Europees emissiehandelssysteem opnemen is zinvol omdat het een plafond zet op de uitstoot en zorgt dat CO2-reducties gebeuren waar dit het goedkoopst is. Met een gelijktijdige daling van de brandstofbelasting voor wegtransport verhoogt de efficiëntie nog meer. Transport & Mobility Leuven deed een studie waarin verschillende opties vergeleken om emissiehandel toe te passen voor wegtransport. Van deze opties biedt de volgende de meeste voordelen: een opname van wegtransport in de bestaande EU ETS, zowel voor vracht- als personenvervoer, op het niveau van de brandstofverdelers, met een veiling van de emissierechten. Dit kan complementair zijn met bestaande instrumenten zoals de CO2-standaarden voor nieuwe voertuigen en maakt sommige andere instrumenten overbodig. Er is wel flankerend beleid nodig voor lage inkomensgroepen.
MKBA's voor de luchtvaart
SEO, Decisio, TwynstraGudde en To70 maakten voor het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat een 'Werkwijzer luchtvaartspecifieke MKBA's'. Deze werkwijzer bevat praktische richtlijnen voor uitvoerders van luchtvaartspecifieke maatschappelijke kosten-batenanalyses (MKBA’s) en welvaartseconomische studies. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen effecten voor luchtvaartgebruikers en -producenten, bredere economische effecten, klimaat- en omgevingseffecten, en verdelingseffecten. Ook is er aandacht voor het proces van een MKBA en de rol van MKBA in de besluitvorming.
Rood energielabel doet steeds meer pijn bij woningverkoop
De energiezuinigheid van de eigen woning wordt steeds belangrijker, ook bij de verkoop. Uit onderzoek van de universiteiten van Tilburg en Maastricht blijkt dat rood (F en G) gelabelde woningen tegen een groeiende prijskorting worden verkocht. De onderzoekers bestudeerden NVM-data van ruim 450.000 woningtransacties sinds 2018 en vonden een prijskorting die voor een eengezinswoning in 2021 is opgelopen tot ruim 30.000 euro.
De dynamiek van besluitvorming bij de beoordeling van overstromingsrisico's
Overstromingen kosten duizenden levens en miljarden dollars per jaar. Klimaatverandering en sociaaleconomische groei zullen naar verwachting leiden tot een stijging van overstromingsrisico's. Het beheersen van deze risico's is een ingewikkeld en kostbaar proces, dat besluitvorming onder onzekere toekomstige omstandigheden vereist, waarbij de kans bestaat dat er onomkeerbare, inefficiënte keuzes worden gemaakt. Om besluitvormers te ondersteunen kunnen overstromingsrisicobeoordelingen worden gemaakt waarin schattingen staan van de monetaire effecten van overstromingen of de economische efficiëntie van investeringen in adaptatie, hoewel daarin ruimtelijke en temporele dynamiek vaak ontbreekt. Bovendien nemen huiseigenaren ook beslissingen op individueel niveau, zoals het uitvoeren van adaptatiemaatregelen op woningniveau of het afsluiten van een overstromingsverzekering. Daarbij is het voor individuen moeilijk om de waarschijnlijkheid van een potentiële overstroming en de daarmee verbonden schade goed te schatten. In het proefschrift van Lars de Ruig wordt aan de hand van cases in de Verenigde Staten onderzocht in hoeverre de besluitvormingsdynamiek van overheden, huishoudens en verzekeraars kan worden opgenomen in een overstromingsrisicobeoordeling op verschillende ruimtelijke niveaus en hoe dit kan bijdragen aan een beter beheer van overstromingsrisico's.
Kwart van bedrijven verwacht klimaatambities deze eeuw niet te halen
Het merendeel van de Nederlandse ondernemingen is zich door de coronacrisis meer gaan richten op de lange termijn en bedrijven zijn duidelijk meer gaan investeren in innovatie, met name in R&D en ICT. Tegelijkertijd raken klimaatambities verder gepolariseerd: de groep van koplopers neemt toe, terwijl anderzijds veel meer bedrijven afhaken. Een kwart van de bedrijven verwacht de klimaatambities deze eeuw niet te halen. Deze en andere bevindingen zijn te lezen in de nieuwste editie van de Nederlandse Innovatie Monitor van het Amsterdam Centre for Business Innovation van de UvA.