Deze website gebruikt analytische cookies om inzicht te krijgen in de populariteit van de aangeboden artikelen (webstatistieken). Persoonlijke gegevens van bezoekers worden niet vastgelegd.

De maatschappelijke kosten-batenanalyse (MKBA) is een nuttig instrument bij de besluitvorming over ruimtelijke investeringsprojecten, met name als de vraag aan de orde is of het project in aanmerking komt voor een rijkssubsidie. De presentatie en communicatie van de resultaten van de MKBA zijn echter in hun huidige vorm onvoldoende toegankelijk voor diegenen die de beslissing over de verstedelijkingsprojecten moeten nemen. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) heeft in een discussiestuk een aantal voorstellen gepresenteerd voor de verbetering van de kwaliteit en de toegankelijkheid van de MKBA bij gebiedsontwikkeling en verstedelijkingsprojecten.

Het PBL wil met het discussiestuk 'Verbetering van de communicatie en presentatie rondom de MKBA bij verstedelijkingsprojecten' een bijdrage leveren aan de verdere ontwikkeling van de MKBA bij verstedelijking. Aan de hand van concrete praktijkvoorbeelden van MKBA's geeft het stuk inzicht in de beperkingen van de MKBA en de mogelijke verbeteringen. Als mogelijke verbeteringen ziet het planbureau:

  • het beter in kaart brengen van het investeringsproject, de problemen en de effecten;
  • het toegankelijker maken van de presentatie van de resultaten;
  • het ontwikkelen van aanvullend instrumentarium om de reikwijdte van een investeringsproject objectief vast te kunnen stellen en om de stedenbouwkundige effecten van een project systematisch te kunnen beoordelen.   

Tijdig in kaart brengen van investeringsproject, problemen en effecten

Om te beginnen pleit het planbureau ervoor om bij een MKBA vroegtijdig het investeringsproject, de problemen en effecten helder in kaart te brengen. Dat vereist een goede communicatie tussen de opstellers van de MKBA en de betrokken partijen bij de planvorming. Als in een vroeg stadium van de beoordeling blijkt dat er spanningen zijn tussen wat het project beoogt en wat het zal bereiken, dan is wellicht nog bijstelling of aanpassing van het project mogelijk. Het project wordt in zo'n geval door de MKBA niet geheel afgeblazen, maar kan mogelijk in een aangepaste vorm nog wel worden gerealiseerd. Dat voorkomt frustraties bij betrokken partijen. Bijvoorbeeld: men wil een woonwijk realiseren met hoge dichtheden. Al vroegtijdig blijkt dat de beoogde dichtheden in het plan op die locatie niet realistisch zijn. Dan is het beter ofwel de doelstelling aan te passen ofwel op zoek te gaan naar een andere locatie waar dergelijke hoge dichtheden wel haalbaar zijn.

Toegankelijker maken van presentatie van de resultaten

Daarnaast kan de presentatie van de MKBA beter en toegankelijker. Het materiaal is niet altijd inzichtelijk genoeg voor diegenen die de beslissingen moeten nemen over het project. In het rapport komen enkele concrete voorbeelden aan bod waarmee op eenvoudige wijze de toegankelijkheid van een MKBA-rapport kan worden vergroot. Dit kan door de resultaten te visualiseren en overzichtelijk in beeld te brengen met figuren. Naast de gebruikelijke saldotabel in de MKBA kan men bijvoorbeeld een spindiagram presenteren. De verschillende doelen en de te verwachten resultaten zijn dan beter zichtbaar. 

Ontwikkelen van aanvullend instrumentarium

Tenslotte doet het planbureau voorstellen voor het ontwikkelen van aanvullend instrumentarium om de effecten van een investeringsproject objectief te kunnen vaststellen. De MKBA biedt daar tot nu toe onvoldoende mogelijkheden voor. Ook stelt het planbureau voor om aanvullende informatie aan de MKBA toe te voegen, bijvoorbeeld specifiek over de gevolgen van de investering voor de bestaande stad.

Als bijvoorbeeld het aantal inwoners toeneemt door de (woningbouw)plannen kan dat ook gevolgen hebben voor het aantal voorzieningen in de stad, zoals winkels en bioscopen. Door de stijging van het aantal woningen en omdat ook de vastgoedprijzen kunnen stijgen, neemt de opbrengst van de gemeentelijke belastingen toe. Het PBL stelt voor om deze effecten vast te leggen in een agglomeratie-exploitatie en deze exploitatie ook te gebruiken om de samenhang tussen de effecten op de bestaande stad inzichtelijk te maken.


naar de discussienotitie

Nadere informatie: Gusta Renes, Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

Ga direct naar alle artikelen over:

nME icon overheid groot 3d4

Overheid

nME icon bedrijfsleven2 groot

Bedrijfsleven

nME icon onderzoek groot

Onderzoek

nME icon opinie2 groot

Opinie en debat